Anke, 8 jaar, is een echte babbelkous.  Ze houdt van toneelspelen en vindt het geweldig om stemmetjes na te bootsen of een bepaald typetje neer te zetten.  Anke heeft last van een dieren- en huisstofallergie. 

Lars, 11 jaar, is een actieve jonge kerel.  Zijn hobby's zijn voetbal, judo en scouts.  Samen met zijn vrienden spelen vindt hij het leukste dat er is.  Na een actieve dag op school, een voetbalmatch of een  verjaardagsfeestje is Lars hees.

Functionele en organische oorzaken kunnen leiden tot heesheid of stemverlies. 

Functionele oorzaken
Onder de functionele oorzaken verstaan we verkeerd stemgebruik of stemmisbruik.  

We spreken van verkeerd stemgebruik als:

• de toonhoogte te hoog of te laag is
• de luidheid te hoog of te laag is
  
• de stemkwaliteit hees, ruw is of gepaard gaat met wilde lucht
  
• de stemkwaliteit kelig of nasaal is

Stemmisbruik of een slechte stemhygiëne kunnen we omschrijven als traumatiserende gedragingen die nadelig zijn voor de stem.  Meestal gaat het om een combinatie van verschillende gewoonten.  De schadelijkheid ligt vooral in de frequentie van voorkomen.  Vaak gaat het immers over gedragingen die op zich ook normaal voorkomen.  

Veel vormen van stemmisbruik komen samen voor met verkeerd stemgebruik.  Stemmisbruik kan reeds tijdens de kinderjaren onstaan en op oudere leeftijd leiden tot verkeerd stemgebruik.
Typische gedragingen die bij te frequent voorkomen schadelijk worden, zijn:

• roepen, krijsen, gillen
• het imiteren van stemmetjes, geluiden

• overdreven veel praten
• hoesten en keelschrapen

Organische oorzaken
Tot de organische oorzaken rekenen we de stemstoornissen die ontstaan door afwijkingen van het stemapparaat zelf.  Ze kunnen primair (= aangeboren) of secundair (als gevolg van langdurig verkeerd stemgebruik) van aard zijn.  Voorbeelden van organische stemstoornissen zijn: stembandknobbeltjes, ontsteking van de stemplooien (acute en/of chronische laryngitis), ...

Over kinderheesheid denkt men vaak dat ze minder van belang is en/of dat de stoornis wel spontaan zal verdwijnen bij het opgroeien.  De ervaring leert ons echter dat:

• stemsymptomen niet altijd zo onschuldig zijn, lang niet zo spontaan zullen verdwijnen en ingrijpende gevolgen kunnen hebben voor de persoon en diens omgeving
• behandeling lang niet zo eenvoudig is
  

Een goede samenwerking tussen de logopedist en de behandelende aarts, vaak een NKO-arts, is onontbeerlijk.